Tại sao chúng ta hay chạy theo đám đông mặc dù đều hiểu rằng thường đó là không tốt, đặc biệt trong đầu tư? Đây là một công việc đòi hỏi sự độc lập rất cao trong suy nghĩ và hành động. Việc nghe theo người khác phần nhiều sẽ chỉ mang lại những rắc rối cho bạn. Nhà đầu tư nào cũng hiểu về tâm lý đám đông nhưng khi đến lúc họ vẫn cứ hành xử theo đám đông.
Kiểu thứ nhất là những người đầu tư từ những quan sát của mình. Họ đọc một vài bài báo. Họ tham dự một vài diễn đàn trên mạng. Những gì họ nói ra là kiến thức góp nhặt của người này, người kia, từ chỗ này, chỗ nọ. Những người này thực ra chỉ hiểu vấn đề trên bề mặt, còn về bản chất họ thực sự không nắm rõ. Vì không nắm rõ bản chất nên họ rất dễ đầu tư theo đám đông.
Kiểu thứ hai là những người có chiến lược đầu tư và luôn bám theo chiến lược của mình. Họ có thể sẽ trải qua nhiều vấp ngã, đầu tư bại nhiều lần trước khi đạt tới thành công như hiện tại. Thất bại đủ nhiều sẽ giúp chúng ta biết làm thế nào để thành công. Thất bại cũng tốt, miễn đó là thất bại từ những quyết định của chính mình.
Luôn giữ cho mình một cái “đầu lạnh” để có thể đưa ra được những đánh giá khách quan là điều không phải nhà đầu tư nào cũng làm được. Phần đông những người tham gia thị trường chứng khoán đều tìm cách tránh né những rủi ro và nỗi bất an bằng cách làm theo những gì người khác đang làm, với tâm lý là số đông luôn đúng. Điều này chính là nguyên nhân gây ra sự cuồng loạn của đám đông, khi rủi ro xảy ra sẽ kéo theo hàng loạt các tổn thất và biến thành thảm họa.
Chính yếu là vì chúng ta chưa có đủ niềm tin vào chính mình và vào hệ thống đầu tư của mình. Chúng ta mải miết đi tìm những hệ thống vững chắc với độ chính xác tuyệt đối và tin tưởng rằng, những “chén thánh” ấy có thể giúp ta kiếm được tiền.
Rồi chúng ta nhận ra tất cả những hệ thống đó vẫn mắc sai lầm và làm chúng ta thua lỗ. Chúng ta mất niềm tin và phá bỏ kỷ luật với chính những nguyên tắc mà mình tự đúc kết.
Có những lúc tuyệt vọng, chúng ta quyết định rằng mình sẽ phải tự xử lý những vấn đề đầu tư của riêng mình. Chúng ta bắt đầu học về tài chính, đọc thêm tài liệu, kiến thức chuyên môn và không quên đọc cả về những doanh nghiệp chúng ta đang quan tâm.
Nhưng chúng ta nhận ra rằng, lượng kiến thức chúng ta cần bổ sung là quá lớn, lượng thông tin chúng ta cần đọc ngốn gần như hết toàn bộ thời gian mỗi ngày. Chúng ta quá tải và nhanh chóng mệt mỏi. Cũng phải thôi, vì chúng ta muốn làm điều người khác làm trong 5 năm chỉ trong 5 ngày – điều vốn dĩ không thể.
Quay cuồng trong vòng xoáy đi tìm những quyết định mua bán hoàn hảo, chúng ta lại tiếp tục cuộc hành trình khỏa lấp những lo lắng bằng việc đi hỏi người khác rằng, hệ thống của mình, quyết định của mình, hành động của mình…. có thực sự đúng đắn.
Một nhà đầu tư thành công luôn tin vào bản thân mình (nói đúng hơn là các chiến lược đầu tư của mình) và họ hiểu rằng, việc nghe theo lời khuyên không có cơ sở từ những người khác sẽ chỉ phá hỏng cơ hội. Họ biết rằng, một cơ hội do người khác mang lại, nếu thành công đó nhờ may mắn, còn nếu thất bại đó là vì vận đen, họ cũng chẳng học hỏi được gì thêm.
Nhiều người khi thua lỗ còn không nhận ra sai lầm của mình và luôn nghĩ rằng họ thua lỗ là vì người khác, vì những người họ đã tin tưởng nghe theo, họ lại cặm cụi đi tìm những người khác để trao niềm tin, vòng tròn luẩn quẩn cứ thế không hồi kết.
Để thay đổi kết quả, bạn phải thay đổi tư duy của mình. Tạo được thói quen đầu tư chứng khoán với một tư duy độc lập là một điều không khó. Nhưng để duy trì được tư duy độc lập mỗi nhà đầu tư phải nỗ lực và cố gắng rất nhiều để nâng cao kiến thức, chăm chỉ, kiên trì và bạn cần phải tự xây dựng cho mình hệ thống phù hợp và đặc biệt là không ngừng rèn luyện“kỷ luật” với nó.
Đừng copy nguyên xi những hệ thống, quan điểm và quyết định của người khác để áp dụng vào bản thân mình. Mỗi một hệ thống giao dịch sẽ chỉ phù hợp với một người nhất định, có thể là người tạo ra nó và cũng có thể không.
Và bạn cũng đừng quên xem đầu tư như một quá trình học tập và mở rộng kiến thức bản thân, hơn là kiếm tiền trước mắt. Bạn cần hiểu rằng, việc thua lỗ trong một số lần vào lệnh là chuyện chắc chắn xảy ra và chúng ta nên đón nhận nó, đúc rút từ những nỗi đau mất tiền để từ đó biết cách né tránh chúng.
Khi bạn nhận thức được việc hãy tự học cách đầu tư đúng đắn cũng là lúc bạn có thể bước vào thị trường chứng khoán và khám phá những điều thú vị cùng những bí mật ẩn giấu phía sau trò chơi kinh doanh vĩ đại nhất mọi thời đại.
Có thể bạn quan tâm: đầu tư chứng khoán cần những gì, có nên đầu tư chứng khoán thời điểm này, trung tâm đào tạo chứng khoán