Chiến lược Lọc cổ phiếu: Phân tích cơ bản

Chiến lược Lọc cổ phiếu: Phân tích cơ bản

Bạn có lọc cổ phiếu dựa trên phân tích cơ bản? Cụm từ “Công ty có thông tin cơ bản tốt” là điều đang được lạm dụng đến mức nó đang trở nên sáo rỗng. Phần đa nhà đầu tư không hiểu đầy đủ ý nghĩa của phương pháp này. Nguyên tắc cơ bản để bạn lọc cổ phiếu là: làm thế nào và tại sao chúng được phân tích, và tại sao phân tích cơ bản thường là một điểm khởi đầu tuyệt vời để chọn công ty tốt.

Lý thuyết phân tích cơ bản

Định giá cơ bản nhìn chung là dễ tiếp cận; tuy nhiên bạn phải dành thời gian và công sức để sử dụng thành thạo. Việcphân tích cơ bản một công ty nhằm tìm giá trị thực của một cổ phiếu – trái ngược với các giá giao dịch hiện tại trên thị trường. (Nếu giá trị thực là cao hơn so với giá cổ phiếu hiện tại, phân tích của bạn cho thấy rằng các cổ phiếu này có giá trị hơn giá của nó trên thị trường và đưa ra quyết định mua cổ phiếu./ nên đưa lên ảnh)
Mặc dù có nhiều phương pháp xác định giá trị thực khác nhau, nguyên tắc nền của tất cả các chiến lược là như nhau: giá trị chiết khấu của 1 công ty. Tổng lợi nhuận trong tương lai được chiết khấu về thời điểm hiện tại, vì 1 đồng bạn nhận được sau 1 năm có giá trị ít hơn 1 đồng bạn nhận trong ngày hôm nay.
Nguyên tắc tính trên dựa theo giá trị dự kiến – doanh nghiệp mang lại cho chủ sở hữu. Đối với 1 doanh nghiệp nhỏ, giá trị của công ty là số tiền chủ sở hữu có thể nhận được từ năm này qua năm khác (không phải là tốc độ tăng trưởng của cổ phiếu). Và số tiền chủ sở hữu nhận là khoản dư sau khi chi trả vật tư, tiền lương, tái đầu tư vào thiết bị mới. Hiểu theo cách khác, cơ sở của giá trị thực là mục đích cuối cùng của doanh nghiệp – lợi nhuận.

Lý thuyết Greater Fool

Giả định số 1, lý thuyết dòng tiền chiết khấu là hợp lý, và tổ chức (nếu muốn mua doanh nghiệp) phải chi nhiều hơn giá trị thực. Bởi vì sở hữu cổ phiếu đại diện cho quyền sở hữu công ty. Nhưng tại sao giá cổ phiếu dao động rất nhiều trong thời gian ngắn còn giá trị nội tại thì lại không thay đổi nhanh như vậy?
Cuộc tranh luận này cho thấy sự khác biệt chung giữa nhà đầu tư cơ bản (người quan tâm đến giá trị thực) và kỹ thuật. Một người theo phân tích kỹ thuật bỏ quả yếu tố giá trị , chỉ dựa vào xu hướng thị trường trên các biểu đồ. Vì vậy, cái gì tốt hơn: phân tích cơ bản hay kỹ thuật? Đây là một câu hỏi mở vì mỗi chiến lược có giá trị riêng của nó. Nhìn chung,phân tích cơ bản thường dùng trong 1 chiến lược dài hạn, trong khi phân tích kỹ thuật được sử dụng nhiều cho các chiến lược ngắn hạn. (Tìm hiểu thêm về Phân tích kỹ thuật)

Lọc cổ phiếu dựa trên phân tích cơ bản

Đưa lý thuyết vào thực hành

Ý tưởng về chiết khấu dòng tiền được công nhận trên lý thuyết, nhưng áp dụng trên thực tế thường gặp rất nhiều khó khăn. Nhà đầu tư gặp thách thức:

1. Xác định thời gian dự báo dòng tiền
2. Dự đoán lợi nhuận 10 năm
3. Điều gì xảy ra nếu công ty phá sản hay công ty tồn tại hàng trăm năm?

Phương pháp này không hoàn toàn giải quyết được những phức tạp bởi sự không chắc chắn về tương lai.
Cùng xét ví dụ mô hình đánh giá một công ty ( đây chỉ là 1 ví dụ tổng quát):
Vấn đề với các dự án trong tương lai là chúng ta phải tính các tỉ lệ khác nhau ở các mức độ khác nhau vào từng giai đoạn. Để nắm được vấn đề này, mô hình này có hai phần:

1. Xác định tổng các dòng tiền trong tương lai được chiết khấu mỗi năm trong 5 năm tiếp theo (năm 1-5)
2. Xác định “giá trị còn lại”, đó là tổng số tiền trong tương lai đến từ năm thứ 6 tính từ hiện tại.

Giả định công ty tăng trưởng 15%/năm trong 5 năm đầu tiên và tăng trưởng không đổi 5%/năm kể từ năm thứ 6. Bước 1 chiết khấu dòng tiền 5 năm đầu tiên về năm 0 – để xác định giá trị hiện tại (PV). Bước 2, xác định giá trị của dòng tiền sau năm thứ 5, với mức tăng trưởng 5%/năm. Bước 3, tổng giá trị ở bước 1 và bước 2 là giá trị thực ước của công ty.
Lưu ý, giá trị thực ước tính của công ty cao hơn so với giá trị vốn hóa thị trường chỉ ra rằng nó có thể là một cổ phiếu tốt.
Dưới đây là ghi chú cụ thể từng thành phần của mô hình:

1. Dòng tiền năm trước – Lượng cổ tức, hoặc tổng lợi nhuận (các cổ đông có thể nhận được từ công ty từ năm trước)
2. Tốc độ tăng trưởng – Tỷ lệ thu nhập chủ sở hữu dự kiến tăng trưởng cho 5 năm tiếp theo.
3. Dòng tiền – Lượng cổ tức mà các cổ đông sẽ nhận được nếu tất cả các thu nhập của công ty, hoặc lợi nhuận, sẽ được phân phát cho họ.
4. Hệ số chiết khấu – Hệ số giúp đưa luồng tiền trong tương lai trở lại với năm 0. Nói cách khác, hệ số này được sử dụng để xác định giá trị hiện tại của dòng tiền “(PV).
5. Chiết khấu hằng năm – Tính bằng dòng tiền nhân với hệ số chiết khấu.
6. Dòng tiền trong 5 năm – Lợi nhuận công ty trả cho cổ đông trong 5 năm.
7. Tăng trưởng – Tốc độ tăng trưởng sau năm thứ 5.
8. Dòng tiền trong năm thứ 6 – Lợi nhuận trong năm thứ 6 trả cho các cổ đông.
9. Tỷ lệ vốn hóa – Tỷ lệ chiết khấu (mẫu số) trong công thức tính tốc độ tăng trưởng cố định
10. Giá trị vào cuối năm thứ 5 – Giá trị của công ty trong 5 năm.
11. Yếu tố giảm giá vào cuối năm thứ 5 – Các yếu tố giảm giá có thể chuyển đổi giá trị của công ty trong 5 năm về giá trị hiện tại.
12. PV của giá trị còn lại – Giá trị hiện tại của công ty trong 5 năm.

Trên đây là những giới thiệu tổng quan về dòng tiền, tuy nhiên đo lường dòng tiền gặp rất nhiều khó khăn. Cổ tức là dòng tiền tất yếu duy nhất của 1 doanh nghiệp. Thực tế một công ty thường không trả tất cả lợi nhuận cho cổ đông, và nhiều công ty có lợi nhuận không trả cổ tức.
Trong trường hợp này các nhà đầu tư cần phải làm gì? Lúc này các nhà đầu tư có thể tùy chọn việc định giá cổ phiếu dựa trên các chỉ số khác như chỉ số thu nhập ròng, dòng tiền tự do, EBITDA và nhiều chỉ số tài chính khác. Tất cả đều có ưu điểm và nhược điểm khi sử dụng để xác định giá trị thực của công ty vì dòng tiền còn phụ thuộc vào tình hình hoạt động kinh doanh của công ty. Dù nhà đầu tư sử dụng mô hình nào thì chúng đều dựa vào cùng 1 nguyên tắc ở trên
Bạn quan tâm: học đầu tư chứng khoán, học chơi chứng khoán, học chứng khoán cơ bản, khóa học chứng khoán